ایزو چیست؟ - اخذ گواهی ISO برای شرکت
ایزو چیست؟ / اخذ گواهی ISO برای شرکت
ایزو به گواهینامه ای اطلاق می شود که شرکت ها برای بهبود سیستم خود از ان بهره میگیرند. همانطور که از نام گواهینامه ISO پیداست، گواهینامه ایزو به معنای گواهی استاندارد جهانی است. که درحوزه های مختلف کاربرد دارد.
کلمه ISO به تنهایی مخفف International Organization For Standardization به معنای سازمان بین المللی برای استاندارد سازی است
برای مشاهده سایت سازمان بین المللی ایزو روی این متن کلیک کنید
استاندارد ایزو یا ISO یا IZO در زمینه های مختلف در سازمان ISO تدوین و به انتشار رسیده است.تا کنون بیش از 170.000 استانارد ISO در حوزه های مختلف در سازمان ISO به تصویب رسیده که شرکت ها میتوانند در زمینه کاری مرتبط از هرکدام از این استانداردها استفاده نمایند.
انواع گواهینامه ایزو
به صورت کلی 3 نوع استاندارد ISO توسط سازمان ایزو تدوین شده است که البته با توجه به قوانین کشورها ، برخی از این استانداردها برای شرکتها اجباری و برای برخی دیگر به عنوان امتیاز در نظر گرفته می شود.
انواع گواهینامه ایزو در ایران
درکشور ایران گواهینامه های ISO بر سه قسم است که در اینجا به انها اشاره می کنیم
- ·استانداردهای ایزو اجباری: این استاندارد ها به عنوان مجوز فعالیت برای شرکت در نظر گرفته میشود. از استانداردهای الزامی برای شرکت ها می توان به گواهینامه ISO 17020 برای شرکت های بازرسی و یا گواهینامه ISO 17025 برای آزمایشگاه ها نام برد
- ·استاندارد محصول : در گواهینامه های ISO برای شرکت های که محصول تولید میکنند گرفتن برخی از این استاندارد ها الزامی است و حتما باید بر طبق استانداردهای ISO لازم محصول خود را تولید نمایند. البته در این مورد علاوه بر استانداردهای ISO به سایر استانداردها مانند نشان CE و نشان ملی استاندارد ایران نیز میتوان اشاره کرد .
- ·استانداردهای مدیریتی : استانداردهای مدیرتی ایزو شناخنه شده ترین نوع گواهینامه ایزو در ایران هستند. در 90 درصد مواقع منظور از موارد اشاره شده به گواهینامه ایزو در مجلات، تلویزیون، مناقصات، تبلیغات و ... استانداردهای مدیریتی است. استانداردهای مدیریتی ISO در کشور ایران الزامی نبوده و یک امتیاز برای سازمان دریافت کننده تلقی میگردد . از شناخته شده ترین استانداردهای ISO در ایران می توان به گواهینامه ایزو 9001 اشاره کرد.
انواع گواهینامه های مدیریتی ISO :
تعداد بسیار زیادی از استانداردهای مدیریتی ISO در ایران توسط شرکتهای مختلف صادرمی شوند که در اینجا به معرفی نمونه های پرکاربرد و بیشتر شناخته شده میپردازیم.
گواهینامه ISO 9001: گواهینامه ایزو 9001 گواهینامه ای است که اکثر مردم نام آن را حداقل برای یکبار هم شنیده اندو یا لوگوی آن را روی محصولات مختلف مشاهده کرده اند. استاندارد ایزو 9001 که با نام سیستم مدیریت کیفیت تدوین گردیده است، به عنوان پرکاربردترین گواهینامه ایزو نه تنها در ایران بلکه در جهان شناخته می شود . استاندارد ایزو 9001 پایه و اساس تمامی استاندارد ها می باشد که برای پیاده سازی سایر استاندارد ها ، پیاده سازی ایزو 9001 می تواند کمک بسیار خوبی باشد. هدف استاندارد ISO 9001 ارتقا کیفیت محصولات و خدمات برای شرکت های مختلف در هر زمینه کاری است. درواقع اخذ گواهینامه ایزو 9001 به مشتریان این اطمینان را میدهد که شرکت دریافت کننده در حال ارتقای کیفیت محصول یا خدمات خود است.
گواهینامه ISO 14001 : ایزو 14001 تحت عنوان سیستم مدیریت زیست محیطی به بحث مدیریت در محیط زیست پرداخته است. با توجه به شرایط امروزه جهان و توجه به مسائل محیط زیستی برای بقا زیست جانوران و انسان توجه به استاندارد ایزو 14001 امری ضروری است. از برخی مسائل زیست محیطی می توان به پیامدهای ناشی از گرم شدن هوای کره زمین اشاره کرد که از مهم ترین عوامل آن استفاده بی رویه از سوخت های فسیلی می باشد. با پیاده سازی صحیح استاندارد ایزو 14001 می توان تا حدود زیادی به شرایط موجود کمک کرد.
گواهینامه ISO 45001 : گواهینامه ایزو 45001 با عنوان سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه ای یک استاندارد بسیار مفید در بحث رعایت ایمنی میباشد. با توجه به پیشرفت روز افزون علم و استفاده از تجهیزات مختلف در صنایع، لزوم استفاده از روش های اجرایی در بحث ایمنی اهمیت ویژه ای دارد و از این رو میتوان گواهینامه استتاندارد ISO 45001 را نیز در میان پرکاربردترین گواهینامه های ISO قرار داد.
گواهینامه IMS : گواهینامه IMS یا سیستم مدیریت یکپارچه، متشکل از سه گواهینامه ایزو 9001 و ایزو 14001 و ایزو 45001 می باشد . واژه گواهینامه IMS یک اصطلاح است و وجود خارجی نداشته اما در برخی از شرکتهای خصوصی به صورت رایگان (درصورت اخذ همزمان سه استاندارد مذکور) صادر میگردد. از مزایای دریافت گواهی IMS می توان به پیاده سازی سیستم های مدیریت کیفی زیست محیطی و ایمنی و بهداشت به طور همزمان اشاره کرد که باعث میشود درمیزان هزینه وزمان دریافت گواهی ISO کاهش چشمگیری ایجاد شده و شرکت متقاضی نیز سریعتر به اهدافی که در این زمینه داشته است دست یابد.
گواهینامه HSE-MS : گواهینامه HSE نیزترکیب دواستاندارد ایزو 14001 بعنوان سیستم مدیریت زیست محیطی و ایزو 45001 بعنوان سیستم مدیریت ایمنی وبهداشت شغلی است . البته گواهینامه HSE-MS نیز بعنوان یک استاندارد مجزا شناخته میشود و گواهینامه ای هم تحت عنوان گواهینامه HSE-MS توسط شرکتهای صادرکننده صادر میگردد.
گواهینامه ISO 22000 : عنوان گواهینامه ایزو 22000 ، سیستم مدیریت ایمنی در صنایع غذایی میباشد . گواهینامه ایزو 22000 نیز جزء استانداردهای پرکاربرد و مهم برای شرکت های فعال در حوزه ی صنایع غذایی است که به کمک آن می توان ایمنی را در فرایند تولید افزایش داد. توجه به الزامات ایزو 22000 در شرکت های صنایع غذایی امری اجتناب ناپذیر است که می تواند علاوه برایمنی در تبلیغات نیز نقش بسیار مفیدی داشته باشد.
گواهینامه ISO 10002 و گواهینامه ISO 10004 : استانداردهای ایزو 10002 و 10004 زیر مجموعه ای از ایزو 9001 هستند و به ترتیب تحت عنوان سیستم رسیدگی به شکایات مشتریان و سیستم سنجش رضایت مشتریان شناخته می شوند. دریافت استانداردهای ایزو 10002 و 10004 که به استانداردهای مشتری مداری هم معروف هستند با به کارگیری روش های مختلف به سازمان کمک میکند اعتماد مشتریان را جلب نموده و همین کار باعث پیشرفت و افزایش مشتریان میگردد.
گواهینامه ISO 27001 : گواهینامه ایزو 27001به عنوان سیستم مدیریت امنیت اطلاعات شناخته می شود و برای شرکت هایی که در زمینه فناوری اطلاعات یا IT فعالیت دارند مورد استفاده قرار میگیرد.
گواهینامه ISO 50001 : گواهینامه ایزو 50001 سیستم مدیریت انرژی نام دارد. توجه به استاندارد ایزو 50001 نیز با توجه به شرایط جامعه امروزی بسیار مهم و ضروری است.استفاده از انرژی های تجدید پذیر مانند انرژی خورشیدی و انرژی بادی و ... می تواند جایگزین بسیار خوبی برای انرژی های تجدید ناپذیر مانند سوخت های فسیلی و ... باشد.همانطور که میدانیم و در ایزو 14001 نیز اشاره شد کره زمین در حال گرم شدن است و همین مورد ممکن است باعث خسارات جبران ناپذیری برای زندگی بشر شود پس یهتر است با استفاده از استانداردهای تعریف شده در این حوزه میزان خسارت را به حداقل رسانده و آیندگان را نیز از نعمات زمین برخوردار نماییم. همچنین دریافت استانداردایزو 50001 کمک بسیار زیادی برای کاهش مصرف انرژی های درون سازمان و یا مراکز صنعتی مینماید که این کار باعث کاهش هزینه ها نیز میگردد.
گواهینامه ISO 13485 : گواهینامه ایزو 13485 تحت عنوان سیستم مدیریت کیفیت در تجهیزات پزشکی برای شرکت هایی که در زمینه تولید تجهیزات پزشکی فعالیت مینمایند صادر میشود. استاندارد ISO 13485 به عنوان استاندارد اجباری برای شرکتهای تولیدکننده تجهیزات پزشکی تلقی میگردد. و میتوان از مراجع مورد تایید سازمان تجهیزات پزشکی این گواهینامه را دریافت کرد
برای مشاهده مراجع مورد تایید اداره تجهیزات پزشکی برروی لینک زیر کلیک کنید
مراجع مورد تایید تجهیزات پزشکی برای صدور گواهینامه 13485
گواهینامه ISO 29001 : گواهینامه ایزو 29001 تحت عنوان سیستم مدیریت در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی نیز جزء استانداردهای مهم این بخش و پرکاربرد علی الخصوص در کشور ما به دلیل منابع غنی نفت و گاز و و پتروشیمی ها میباشد.
از سایراستانداردهای پرکاربرد میتوان استانداردهای زیر را نام برد
ایزو10006 ، ایزو 10015، ایزو 20000، ایزو 31000، ایزو 22301، ایزو 10668، ایزو 3632، ایزو 3635، و ...
مراجع صادرکننده گواهینامه ایزو در ایران:
مراجع صادرکننده گواهینامه ISO در ایران به دو دسته تقسیم می شوند: 1- مراجعی که تحت اعتبار سازمان بین المللی IAF فعالیت می نمایند. 2- مراجعی که تحت اعتبار سازمان IAF نیستند و به صورت مستقل و خصوصی فعالیت میکنند و اصطلاحا با عنوان مراجع غیر IAF شناخته می شوند.
حال سوال اینست که IAF چیست؟
سازمان IAF اتحادیه ای است که برای تایید اعتبار مراکز اعتباردهی هر کشور توسط سازمان بین المللی ISO تشکیل شده است.در حال حاضر حدود 100 کشور با یک یا چند AB در سازمان IAF عضویت دارند.
AB چیست؟ به مراکز دولتی یا خصوصی اعتبار دهی هر کشور در اصطلاح AB گفته میشود که مخفف Accredited Body است . همانطور که اشاره شد کشور هایی که عضویت سازمان IAF را دارا میباشند ممکن است یک یا چند AB را در سازمان IAF داشته باشند . برای مثال کشور آمریکا دارای پنج AB در سازمان IAF است و کشور ایران تنها یک AB مورد تایید سازمان IAF را داراست. AB تایید شده و معتبر کشور ایران در سازمان IAF سازمان ملی تایید صلاحیت ایران یا NACI است. مراکز اعتبار دهی هر کشور یا ABها قادر به صدور گواهینامه های ایزو برای شرکتها نیستند و وظیفه ی دادن مجوز برای شرکتهای صادرکننده ایزو یا اصطلاحا CB را دارند.
CB چیست ؟ منظور از CB ، مراجع صادر کننده ISO است که گواهینامه های ISO را برای شرکت ها صادر می کنند. CB مخفف Certification Body است. در کشور ایران حدود 200 مرجع یا CB با سطوح مختلف اعتباری در حال فعالیت هستند.
پس به طور خلاصه اگر بخواهیم به IAF بودن گواهینامه پی ببریم باید در ابتدا وارد سایت سازمان IAF شده و در قسمت اعضا، کشور و AB مورد نظر را انتخاب نماییم و وارد سایت AB شویم ، از طریق سایت AB نیز اطلاعات شرکت صادرکننده ایزو یا CB را وارد می کنیم. در صورت وجود CB در میان مراجع مورد تایید AB میتوانید برای دریافت گواهینامه ایزو از همان CB اقدام کنید.
دسته دوم از شرکتهای صادرکننده گواهینامه ISO ، مراجعی هستند که تحت اعتبار سازمان بین المللی IAF فعالیت نمیکنند و به صورت مستقل و خصوصی اقدام به صدور گواهینامه ایزو می نمایند که این مراجع فقط دارای یک یا دوسایت برای استعلام گواهینامه هستند و از اعتبار IAF نیز برخوردار نیستند. با توجه به هزینه های سنگین مراجع دارای تاییدیه IAF ، انتخاب بسیاری از شرکت ها گواهینامه ISO از مراجع خصوصی است.
مزایای دریاقت گواهینامه ISO برای شرکت:
دریافت گواهینامه ایزو برای شرکتها در ایران الزامی نبوده ولی در برخی از مناقصات دولتی و خصوصی امتیازات قابل توجهی به شرکت هایی که گواهینامه ISO را دریافت نموده اند اعطا می گردد که همین امر باعث شده خیلی از شرکت ها برای کسب امتیازات لازم برای شرکت در مناقصات گواهی ISO را دریافت نمایند. همچنین دریافت ISO در تبلیغات نیز تاثیر بسزایی دارد و انتخاب سازمانها و مردم، شرکتهایی هستند که از استانداردهای ISO بهره میبرند.بهره گرفتن از متن استانداردها یا به اصطلاح پیاده سازی استانداردهای ایزو نیز در جهت بهبود عملکرد سیستم در شرکت، بسیار موثر است.
پیاده سازی صحیح استانداردهای ایزو باعث:
1-کسب سود بیشتر برای سازمان 2- بهره گیری حداکثری از منابع موجود و افزایش راندومان کاری 3- کاهش خطرات ناشی از عملیات های کاری 4- کسب رضایت مشتریان 5- کاهش آسیب به محیط زیست 6- افزایش روحیه کارکنان 7- ارتقای سطح دانش سازمان 8- کاهش هزینه ها 9- ارتقای کیفیت خدمات و یا محصول و... میشود
در میان گواهینامه های ایزو برای پیاده سازی، استاندارد ISO 9001 به دلیل اینکه پایه و و اساس سایر استانداردها نیز هست بیشتر مورد توجه سازمان های متقاضی قرار دارد. استاندارد ISO9001 با تعیین الزاماتی، باعث تدوین روشهای اجرایی و دستورالعملهای بسیار مناسب و ضروری برای شرکت ها میگردد که پیاده سازی این روشها برای شرکت بسیار سودمند است. در اینجا برخی از مهمترین روش های اجرایی و دستورالعمل ها در ایزو 9001 را مرور میکنیم:
1- روش اجرایی اقدامات اصلاحی : روش اجرایی اقدامات اصلاحی که در ورژن 2008 در ادامه اقدامات اصلاحی کلمه پیشگیرانه را نیز به یدک میکشید جزء روش های اجرایی بسیار مهم در ایزو 9001 میباشد، که معمولا در تمامی روش های اجرایی ISO 9001 به این روش اجرایی رفرنس داده شده است. به کمک این روش اجرایی میتوان مشکلات را شناسایی، بررسی و ریشه یابی کردو برای رفع آن اقدام نمود.
2- روش اجرایی مدیریت استراتژی : روش اجرایی مدیریت استراتژی در ایزو 9001 ویرایش 2015 اضافه گردیده است و در ورژن های قبلی ایزو 9001 وجود نداشت. با کمک این روش اجرایی ، شرکتها می توانند استراتژی سازمان خود را تعیین و با توجه به شرایط شرکت که در فرم استراتژی مشخص شده است برنامه های بعدی خود را مشخص نمایند.
3- روش اجرایی مدیریت ریسک و فرصتها : این روش اجرایی در ایزو 9001 ورژن 2008 فقط به شناسایی ریسک در قالب روش اجرایی اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه میپرداخت، در حال حاضر در اخرین ورژن ایزو9001 که مربوط به سال 2015 هست به صورت یک روش مجزا و کاملتر نسبت به قبل تدوین گردیده است. پیاده سازی این روش اجرایی جزء الزامات ایزو 9001 بوده و می تواند بسیار برای سازمان مفید باشد. البته سازمان ایزو در این زمینه یک استاندارد با عنوان سیستم مدیریت ریسک ISO 31000 نیز تدوین کرده است که به صورت کامل به بحث مدیریت ریسک میپردازد.
4- روش اجرایی مدیریت دانش: به کمک روش اجرایی مدیریت دانش میتوان از دانش اعضا سازمان برای بهبود عملکرد سازمان استفاده کرد. درروش اجرایی مدیریت دانش، تمامی اعضا هردانشی را که دارا میباشد طی کلاس های آموزشی درون سازمانی در اختیار دیگری قرار میدهد و همین کار باعث ارتقای سطح کارکنان و پیشبرد بهتر اهداف شرکت میگردد.
5- روش اجرایی آموزش در راستای پیاده سازی ISO 9001 : از سایر روش های اجرایی مفید برای سازمان میتوان به روش اجرایی آموزش اشاره کرد. طبق روش اجرایی آموزش در دوره های مشخص، نیاز سنجی آموزشی انجام میشود و کارکنانی که نیاز به آموزش دارند، دوره های آموزشی را طی میکنند. پس از دوره نیز عملکرد کارکنان ارزیابی میشود و نتایج در اختیار مدیرعامل جهت تصمیمات بعدی قرارمیگیرد. پیاده سازی روش اجرایی آموزش نیز همانند سایر روشها تاثیرات بسیار مثبتی به همراه خواهد داشت. در این زمینه استانداردهای تخصصی نیز همانند ایزو 10015 و IWA2 نیز به نگارش درآمده است.
زمان دریافت ایزو چقدر است؟
زمان دریافت گواهینامه ISO نیز از سوالات پرکاربرد کاربران است که از فاکتورهای اصلی و بسیار مهم برای شرکتهای متقاضی گواهی ISO نیزبه شمار میرود زیرا اکثر شرکتهای متقاضی به دنبال آن هستند که هرچه سریعتر گواهینامه ISO را دریافت نموده و از مزایای آن بهره مند شوند. زمان دریافت گواهی ISO با توجه به نوع مرجع صادرکننده متفاوت است. در برخی مراجع خیلی سریع ودر مدت زمان کمتر ازچند روز میتوان به گواهی ایزو رسید ولی در برخی مراجع که اغلب دارای تاییدیه سازمان IAF هستند این زمان حداقل بین چند هفته تا چند ماه خواهد بود.
هزینه دریافت گواهی ایزو چقدر است؟
هزینه دریافت گواهینامه ISO نیز از سوالات پرکاربرد در زمینه اخذ گواهی ایزو به شمار میرود چراکه با توجه به مراجع صادرکننده ایزو و تعداد زیاد CB ها دراین زمینه قیمت ها نیز بسیار متفاوت میباشد. درکشور ایران برخی از CBها با قیمت ریال و برخی دیگر نیز به دلیل نوسانات قیمت ارز مستقیما قراردادهای خود را با یورو و دلار ارائه می دهند که همین امر باعث اختلاف قیمت بسیار زیاد و دامنه قیمتی از چندصد هزارتومان تا چند صد دلار یا یورو گردیده است.
گواهینامه های ISO برای شخص:
سوال دیگر کاربران اینست که آیا میتوان گواهینامه ایزو را برای شخص دریافت کرد یا خیر؟
بله گواهینامه ایزو برای شخص نیز صادر میگردد. برخی از افراد به عنوان یک برند در حال فعالیت هستند و شرکت ثبت شده ای در زمینه کاری خود ندارند، این افراد میتوانند گواهینامه ایزو را به اسم برند یا شخص دریافت نمایند. البته برخی دیگر اشخاص گواهینامه ISO را برای ارائه به شرکتها و سازمان های مختلف جهت استخدام در حوزه های کاری مختلف نیاز دارند که میتوانند از مراجع مختلف اقدام به اخذ گواهی آموزشی ایزو نمایند. هزینه های گواهینامه های آموزشی بسیار کمتر از گواهینامه های شرکتی است. در گواهینامه های آموزشی ISO ابتدا باید در دوره ها شرکت کرد و سپس گواهی ایزو را دریافت نمود. این دوره ها به صورت های مختلف نظیر حضوری، مکاتبه ای، آنلاین و ... برگزار میگردد.
نحوه اخذ گواهینامه ایزو:
برای دریافت گواهی ISO مراحل پیچیده ای وجود نداشته و باید طبق متن استاندارد الزامات ISO را در سازمان اجرا وپیاده سازی کرد. برای اینکار ابتدا باید متن کامل استاندارد مطالعه و الزامات ایزو تشخیص داده شود . بعد از تشخیص الزامات ISO باید اقدام به مستند سازی و سپس پیاده سازی این الزامات در داخل سازمان شود. مستندات شامل روش های اجرایی و دستورالعمل و فرم های مربوط است که در بندهای بالا به برخی ازاین روشهای اجرایی اشاره نمودیم. بعد ازپیاده سازی نیز باید از شرکت صادرکننده گواهی ISO، درخواست ممیزی شود. شرکت صادرکننده ایزو نیز با توجه به شرایط شرکت متقاضی و شرایط خود، زمان مشخصی را جهت ممیزی در نظرگرفته و درزمان مقرر برای ممیزی و بررسی اسناد و مستندات ایزو ایجاد شده به صورت حضوری درمحل سازمان یا شرکت حاضر میشود. بعد ازجلسه ممیزی، شرکت صادرکننده در صورت تایید مستندات و سوابق ایجاد شده شرکت توسط تیم ممیزی، گواهینامه استاندارد ISO را برای شرکت صادر مینماید. درصورتی که عدم انطباقی در مستندات وجود داشته باشد شرکت متقاضی میبایست عدم انطباق مربوطه را رفع و مستندات آنرا برای CB ارسال نماید. در برخی از موارد نیز به دلیل بالا بودن تعداد عدم انطباقها، شرکت صادرکننده گواهی ISO اقدام به تعیین جلسات دیگر ممیزی و بررسی مجدد سیستم مینماید.
شرکت رایان سرت با بهره گیری از تجارب بهترین کارشناسان استانداردهای ایزو، یکی از شرکت های مشاوره معتبر در زمینه اخذ استانداردهای ایزو و CE میباشد. شما میتوانید تمامی سوالاتی که در این زمینه دارید. از طریق راه های ارتباطی با ما درمیان گذاشته و از مشاوره رایگان همکاران ما بهره مند گردید.
شماره های مرکز : 44259582-021 و 44259582-021
همراه:09120616580
موارد جستجو در اینترنت :
گواهینامه ایزو، گواهینامه ISO، گواهینامه HSE، اخذ ایزو، دریافت ISO، شرکتهای صادرکننده ایزو در ایران، گواهینامه ایزو 9001، شرایط اخذ گواهینامه ایزو، مراجع صدور ایزو، مدرک ISO، و ...